ملاقات با مرگ حتمی است...

سوره مبارکه جمعة آیه شریفه 8
قُلْ إِنَّ الْمَوْتَ الَّذِى تَفِرُّونَ مِنْهُ فَإِنَّهُ مُلاَقِیکُمْ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَى‏ عَالِمِ الْغَیْبِ وَ الشَّهَادَةِ فَیُنَبِّئُکُم بِمَا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ

معنای آیه:
(اى پیامبر!) بگو: همانا مرگى را که از آن فرار مى‏ کنید قطعاً ملاقات کننده شما است، سرانجام به نزد آن که به غیب و شهود آگاه است، برگردانده مى‏ شوید، پس او شما را به آنچه انجام داده ‏اید خبر خواهد داد.

پیام آیه:
* انسان‏ها براى فرار از مرگ، هزاران تدبیر مى ‏اندیشند، ولى چه سود؟ از جبهه جنگ فرار مى‏ کنند، اما خداوند مى ‏فرماید: هرگز این فرار جلوى قتل یا مرگ شما را نخواهد گرفت. خانه ‏هاى بسیار محکم مى‏ سازند، ولى باز هم مرگ به سراغشان مى‏ آید.
* آرى، در دنیا نمى ‏توان از مرگ فرار کرد همان گونه که در آخرت نمى ‏توان از قهر و کیفر الهى فرار کرد.
* ایمان و باور به این که در قیامت دوباره زنده شده و حضور خواهیم یافت و جرم‏ ها کشف خواهد شد، بهترین عامل براى رعایت تقوا در دنیا است.

انسان به خداوند نیاز دارد...

سوره مبارکه فاطر آیه شریفه 15
یَآ أَیُّهَا النَّاسُ أَنتُمُ الْفُقَرَآءُ إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِىُّ الْحَمِیدُ

معنای آیه:
اى مردم! این شمایید که به خداوند نیاز دارید و (تنها) خداوند، بى ‏نیاز و ستوده است.

پیام آیه:
* دعوت خدا از مردم، نشانه‏ نیاز او به مردم نیست. همان گونه که اگر گفتیم مردم خانه ‏هاى خود را رو به خورشید بسازند، این دعوت نشانه‏ نیاز خورشید به ما نیست، بلکه نشانه‏ نیاز ما به نور است.
* یکى از راه‏هاى مبارزه با غرور و تکبّر، دعوت انسان به درگاه خداست تا انسان به ضعف و جهل و فقر و نیاز خود پى ببرد.
* خداوند به عباداتِ مردم نیازى ندارد که فرمان داده نماز بخوانند. این مردم هستند که با رو کردن به او از الطاف خاص الهى برخوردار مى‏شوند و رشد مى ‏کنند.قرآن مى ‏فرماید: اگر همه مردم کافر شوند، ذرّه‏اى در خداوند اثر ندارد، زیرا او از همه انسان‏ها بى ‏نیاز است.

تفکّر و تدّبر، راه ایمان است...

سوره مبارکه یونس آیه شریفه 101
قُلِ انْظُرواْ مَاذَا فِى السَّمَوتِ وَ الْأَرْضِ وَ مَا تُغْنِى الْأَیَتُ وَ النُّذُرُ عَن قَوْمٍ لَّا یُؤْمِنُونَ‏
معنای آیه:
بگو: (به دیده‏ عبرت) بنگرید که در آسمان‏ها و زمین چیست؟ امّا نشانه ‏ها و هشدارها براى کسانى که ایمان نمى ‏آورند سودى ندارد.

پیام آیه:
*در آیه‏ قبل، عدم تعقّل دلیل کفر به شمار آمد، در این آیه، تفکّر و تدّبر، راه ایمان دانسته شده است.
*مطالعه و تدبّر در آفرینش، بهترین و ساده ‏ترین و عمومى ‏ترین راه خداشناسى است.
*نگاهى ارزشمند و مؤثّر در تصمیم ‏گیرى است که با اراده‏ انسان باشد، نه صرف دیدن و انعکاس اشیا در مغز و اعصاب.
*آیات الهى و هشدارها، تنها در انسان‏هاى پاک نهاد و غیرلجوج مؤثّر است.
*انسان، در گزینش مکتب آزاد است، لذا گاهى در برابر انبیا و کتب آسمانى و نشانه‏ هاى خدا در جهان مى ‏ایستد و ایمان نمى ‏آورد.

افراد بدون اذن الهی توفیق ایمان ندارند...

سوره مبارکه یونس آیه شریفه 100

وَ مَا کَانَ لِنَفْسٍ أَنْ تُؤْمِنَ إِلاَّ بِاِذْنِ اللَّهِ وَ یَجْعَلُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِینَ لَا یَعْقِلُونَ‏
معنای آیه:
در حالى که هیچ کس جز به اذن و اراده‏ الهى توفیق ایمان ندارد و خداوند پلیدى (تردید و کفر) را بر کسانى که نمى ‏اندیشند مقرّر مى ‏دارد.

پیام آیه:
*مردم نه مجبور به ایمانند و نه بدون هدایت و توفیق الهى، به ایمان آوردن موفّق مى ‏شوند.
*کفر، پلیدى است.
*لطف الهى وتوفیق ایمان، شامل اهل ‏خرد وتعقّل مى ‏شود وآنکه با اختیار خود فکر وتعقّل نکند، مشمول قهر الهى مى ‏شود.
*عقل سالم، زمینه‏ ساز ایمان است و بى ‏ایمانى، نشانه‏ بى‏ خردى است.

باید از تاریخ گذشتگان آگاه بود...

سوره مبارکه بروج آیات 17 الی 19
هَلْ أَتَاکَ حَدِیثُ الْجُنُودِ
آیا سرگذشت آن سپاه به تو رسیده است؟

فِرْعَوْنَ وَ ثَمُودَ
(سپاه) فرعون و ثمود.

بَلِ الَّذِینَ کَفَرُواْ فِى تَکْذِیبٍ
آرى، کافران (پیوسته) در تکذیب (حق) هستند.

پیام آیات:
* قوم ثمود گروهی از مردم بودند که در سرزمینی بین یهودیه و حجاز می‌زیستند.
* قوم ثمود در خانه‌هایی سنگی می‌زیستند که درون کوه‌ها تراشیده شده بود.
* قوم ثمود به پرستش بت‌های سنگی و چوبی می‌پرداختند.
* حضرت صالح (ع) تلاش می‌کرد تا قوم خود را از پرستش بت‌ها بازدارد و ایشان را به یکتاپرستی فرابخواند، اما قوم ثمود سخن او را نپذیرفتند و از وی درخواست معجزه کردند.
*روزی سنگ بزرگی از کوه شکافت و شتر ماده‌ای از آن بیرون آمد؛ حضرت صالح (ع) به قوم ثمود هشدار داد که به شتر آسیبی نرسانند اما قوم ثمود، شتر را گرفتند و کشتند و پس از سه روز عذاب بر ثمود فروفرستاده شد؛ و پس از عذاب شدیدی که از آن در قرآن به صیحه تعبیر شده است؛ ثمودیان نابود شدند.
* قوم فرعون و ثمود، در قدرت و تمدن و امکانات، بالاترین اقوام بودند و در آیات دیگر قرآن به قدرت آنها اشاره شده است.
* باید از تاریخ گذشتگان آگاه بود و از برخورد خداوند با آنان عبرت گرفت.
* مجهّزترین سپاه و لشکرها در برابر قهر الهی ناچیزند.

خداوند خلاف وعده انجام نمی دهد...

سوره مبارکه آل‏ عمران آیه شریفه 194

رَبَّنَا وَءَاتِنَا مَا وَعَدْتَنَا عَلَى‏ رُسُلِکَ وَلَا تُخْزِنَا یَوْمَ القِیمَةِ إنَّکَ لَا تُخْلِفُ الْمِیعَادَ
معنای آیه:
(خردمندان مى ‏گویند:) پروردگارا! آنچه را به واسطه‏ پیامبرانت به ما وعده داده ‏اى، به ما مرحمت فرما و ما را در روز قیامت خوار مساز، که البتّه تو خلاف وعده انجام نمى ‏دهى.
پیام آیه:
*وفاى به وعده،از شئون ربوبیّت الهى است.
*گرچه خداوند به وعده ‏هاى خود وفا مى‏ کند، لکن ما نیز باید دعا کنیم.
*خردمندان به همه‏ انبیا وهمه وعده ‏هاى الهى ایمان دارند.
*نهایت آرزوى خردمندان، رسیدن به الطاف الهى و نجات از دوزخ و رسوایى در قیامت است.
*بیم و امید باید در کنار هم باشد.

ایمان، زمینه‏ دریافت مغفرت است...

سوره مبارکه آل ‏عمران آیه شریفه 193
رَبَّنَآ إِنَّنَا سَمِعْنَا مُنَادِیاً یُنَادِى لِلْإِیمَنِ أَنْ ءَامِنُواْ بِرَبِّکُمْ فََامَنَّا رَبَّنَا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَکَفِّرْ عَنَّا سَیَِّاتِنَا وَتَوَفَّنَا مَعَ الْأَبْرَارِ
معنای آیه:
پروردگارا! همانا ما دعوت منادى ایمان را شنیدیم که (مى ‏گفت:) به پروردگارتان ایمان بیاورید، پس ایمان آوردیم. پروردگارا! پس گناهان ما را بیامرز و زشتى ‏هاى ما را بپوشان و ما را با نیکان بمیران.

پیام آیه:
*در برابر خردمندانى که دعوت ایمان را اجابت کرده افرادى هستند که نسبت به این دعوت بى ‏اعتنایى مى ‏کنند و در قیامت حسرت می خورند.
* استغفار و اعتراف، نشانه‏ عقل است.
* از آداب دعا که زمینه‏ عفو الهى را فراهم مى ‏کند، توجّه به ربوبیّت الهى است.
*خردمندانِ دوراندیش، مرگ با نیکان را آرزو مى ‏کنند و به فکر حسن عاقبت هستند.
* ابرار مقامى دارند که خردمندان آرزوى آن را مى ‏کند.

ستمگران از شفاعت محروم اند...

سوره مبارکه آل‏عمران آیه شریفه 192

رَبَّنَآ إِنَّکَ مَنْ تُدْخِلِ النَّارَ فَقَدْ أَخْزَیْتَهُ وَمَا لِلظَّلِمِینَ مِنْ أَنْصَارٍ

معنای آیه:
پروردگارا! هر که را تو (بخاطر اعمال بدش) به دوزخ افکنى، پس بى شک او را خوار و رسوا ساخته ‏اى و براى ستمگران هیچ یاورانى نیست.
پیام آیه:
* از امام باقر(ع)درباره‏ى «و ما للظالمین من انصار» سؤال کردند، حضرت فرمودند: یعنى آنها امامانى ندارند تا آنان را به نام بخوانند، (و از آنان شفاعت کنند).
* آتش قیامت سخت است، امّا نزداولواالالباب که خواهان کرامت انسان هستند خوارى ورسوایى قیامت، دردناک‏تر از آن است.
*ستمگران، از شفاعتِ دیگران محروم هستند.

دوزخیان برای رسیدن به عذاب عجله دارند...

سوره مبارکه ذاریات آیات 12 الی 14
یَسْئَلُونَ أَیَّانَ یَوْمُ الدِّینِ
مى ‏پرسند روز جزا چه وقت است.

یَوْمَ هُمْ عَلَى النَّارِ یُفْتَنُونَ‏
روزى است که آنها بر آتش سوزانده مى ‏شوند.

ذُوقُواْ فِتْنَتَکُمْ هَذَا الَّذِى کُنتُم بِهِ تَسْتَعْجِلُونَ‏
(به آنان گفته مى ‏شود:) عذابتان را بچشید، این همان عذابى است که درباره آن عجله داشتید.


پیام آیات:
* « فتنه» در اصل به معناى گداختن طلا و نقره در آتش براى جداسازى خالص از ناخالصى‏ هاى آن است و در اینجا به معناى شدّت عذاب کفّار است.
* منکران، به انبیا مى ‏گفتند: آن عذابى که خبر مى ‏دادى براى ما بیاور. در اینجا قرآن مى ‏فرماید: این همان عذابى است که آن را با عجله درخواست مى ‏کردید.
* سیماى دوزخیان منحرف در قرآن کریم این گونه آمده که ؛ تناقض گویى مى ‏کنند، از حقّ روى مى ‏گردانند، در سهو و اشتباه غرق مى ‏شوند، نظام فکرى خود را بر حدسیّات استوار مى ‏سازند، پندارهاى بى ‏اساس و سؤالات نابجا دارند و در تحقق وعده ‏هاى الهى شتاب مى ‏ورزند.
*پرسیدن براى فهمیدن، مانعى ندارد، امّا اگر براى بهانه ‏جویى و انکار حقیقت باشد، قابل توبیخ است.
*ندانستن جزئیات، دلیل نپذیرفتن اصول نیست. گروهى به خاطر ندانستن زمان قیامت، از پذیرفتن اصل معاد سر باز مى‏ زنند.
* با کسانى که در صدد انکار حقایقند، باید با قاطعیّت برخورد کرد.
* کیفر قیامت، ساخته دست خود انسان است.

چهره هایی در قیامت،ذلیل و فرو افتاده اند ...

سوره مبارکه غاشیه آیات 1 الی 3
هَلْ أَتَاکَ حَدِیثُ الْغَاشِیَةِ
آیا خبر آن حادثه فراگیر به تو رسیده است؟
وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ خَاشِعَةٌ
در آن روز، چهره‏ هایى خوار و زبونند
عَامِلَةٌ نَّاصِبَةٌ
(با آنکه) تلاش کرده و رنج برده ‏اند.


پیام آیات:
* "غاشیة" به معناى پوشاننده است و منظور از آن، حادثه قیامت است که همه را تحت پوشش قرار مى ‏دهد و «غاشیه» یکى از نام‏ هاى قیامت است.
*"عاملة" به معناى کوشنده و «ناصبة» به معناى کار پرمشقت است که انسان را خسته مى‏ کند.
*جمعى از حاضران صحنه قیامت، شکسته حال و سرافکنده اند و ذلّت و خوارى در چهره آنان نمایان است.
* صحنه گریزناپذیر قیامت، براى برخى جز فروتنى و تسلیم ذلّت بار چاره اى باقى نمى گذارد.
*ممکن است مراد از «وجوه»، صاحبان وجوه و چهره ‏هاى برجسته باشد، یعنى چهره ‏هاى شاخص هر یک از دو گروه نیک و بد.
* کارهاى پر زحمت فراوانى در دنیا انجام مى ‏شود ولى به خاطر آنکه اخلاص در آن نیست یا طبق دستور الهى انجام نشده است و یا با عجب و غرور و منت و گناه و شرک همراه بوده، حبط مى ‏شود و هدر مى‏ رود و در قیامت مورد بهره قرار نمى ‏گیرد.
*حادثه قیامت چنان فراگیر است، که همه باید به فکر آن باشند.
* هر تلاش و زحمتى، در قیامت مفید نخواهد بود و تنها گروه مخلص از تلاش‏هاى خود بهره خواهند گرفت.