دوزخ آرمگاه بدی است...

سوره مبارکه صاد آیه شریفه 56
جَهَنَّمَ یَصْلَوْنَهَا فَبِئْسَ الْمِهَادُ
معنای آیه:
دوزخى که در آن وارد مى ‏شوند، چه بد آرامگاهى است.

پیام آیه:
* قرآن هنگامی که به وضعیت دوزخیان اشاره می کند برای آنان آرزوها و امیالی را بیان می کند که در حقیقت توضیح و تشریح وضعیت زندگی آنان در دوزخ و فشارها و عذاب هایی است که بر آنان وارد می شود.
*از مهم ترین آرزوهایی که قرآن برای دوزخیان بیان می کند این است که کاش خدا را در دنیا اطاعت می کردند.
*از دیگر آرزوهای دوزخیان این است که ای کاش از حساب و کتاب خود آگاه نمی شدند.
* دوزخیان هم عذاب جسمی می بینند و هم عذاب روحی و روانی می شوند و از این رو بسیار در رنج و عذاب قرار می گیرند.

نقش دریا در زندگى انسان...

سوره مبارکه نحل آیه شریفه 14
وَهُوَ الَّذِى سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَأْکُلُواْ مِنْهُ لَحْماً طَرِیّاً وَتَسْتَخْرِجُواْ مِنْهُ حِلْیَةً تَلْبَسُونَهَا وَتَرَى الْفُلْکَ مَوَاخِرَ فِیهِ وَلِتَبْتَغُواْ مِن فَضْلِهِ وَلَعْلَّکُمْ تَشْکُرُونَ‏

معنای آیه:

و اوست آنکه دریا را رام نمود تا از آن گوشت تازه بخورید و زیورهایى براى پوشیدن از آن بیرون آورید و مى ‏بینى که کشتى ‏ها سینه دریا را شکافته (و پیش مى ‏روند، چنین کرد تا از کشتى‏ ها، تجارت ‏ها، ماهى ‏گیرى ‏ها، غوّاصى‏ ها وحمل ‏ونقل ‏ها که همه وسیله درآمد است، استفاده کنید) وبه سراغ فضل ولطف او روید وشاید سپاس‏گزار باشید.
پیام آیه:
*نقش دریا در زندگى انسان بسیار است. آبِ آن مایه بخار و ابر و باران است. عمقِ آن تأمین کننده‏ غذاى انسان با لذیذترین ماهى ‏ها و سطح آن، ارزان‏ترین و گسترده ‏ترین راه براى حمل ونقلِ کالا و مسافر است و همه‏ اینها، تنها به تدبیر و قدرت الهى است و بشر هیچ نقشى در آن ندارد.
*دریاها با آن همه عظمت وخروش، رام ودر خدمت انسان هستند.
*دریا، مهم‏ترین منبع تأمین گوشتِ تازه و سالم است.
*خداوند، نه فقط نیازهاى اوّلیه چون آب و غذا، بلکه حتّى زینتِ انسان را نیز تأمین نموده است.
*دریا، بهترین زینت‏ هاى طبیعى را به انسان هدیه مى ‏کند.
*گرچه تلاش براى غذا از انسان است، امّا رزق از خداست.

خلق عظیم پیامبر اسلام...

سوره مبارکه قلم آیه شریفه 4
وَإِنَّکَ لَعَلَى‏ خُلُقٍ عَظِیمٍ‏
معنای آیه:
و حقّاً که تو بر اخلاق بزرگى استوارى.
پیام آیه:
*در میان صفات و ویژگى ‏هاى پیامبر، قرآن بر اخلاق آن حضرت تکیه کرده و آن را «خلق عظیم» خوانده است.
*پیامبر اکرم‏(ص) فرمود: حسن خلق به این است که اگر کامیاب شدى راضى باشى و اگر نشدى عصبانى نشوى .
*پاداش ابدى براى کسى است که خُلق او عظیم باشد.
*تسلّط بر اخلاق عظیم، مقارن تسلط بر راه مستقیم است.
*حضرت على(ع) فرمود: انسان در اثر حسن خلق به درجه نمازگزاران روزه دار مى ‏رسد.
*امام صادق‏(ع) فرمود: مکارم اخلاق ده چیز است: یقین، قناعت، صبر، شکر، حلم، حسن خلق، سخاوت، غیرت، شجاعت، جوانمردى.

رسول خدا(ص) غم‏خوار امّت است...

سوره مبارکه توبه آیه شریفه 128
لَقَدْ جَآءَکُمْ رَسُولٌ مِّنْ أَنْفُسِکُمْ عَزِیزٌ عَلَیْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِیصٌ عَلَیْکُمْ بِالْمُؤْمِنِینَ رَءُوفٌ رَّحِیمٌ

معنای آیه:
همانا پیامبرى از خودتان به سوى شما آمده است که آنچه شما را برنجاند بر او سخت است، بر هدایت شما حریص و دلسوز، و به مؤمنان رئوف و مهربان است.

پیام آیه:
*خداوند جز بر پیامبر اسلام، بر هیچ یک از پیامبران دو نام از نام‏هاى خویش را اطلاق نکرده است.
*توجّه به صفات رهبران آسمانى که در این آیه مطرح است و مقایسه‏ آنها با صفات دیگر رهبرانِ بشرى، لطف خدا را به بشر و لزوم اطاعت مطلق از این گونه رهبران را نشان مى‏ دهد.
*رسول‏ خدا برخاسته از میان خود مردم است.
*رهبران اسلامى باید در سختى ‏ها و گرفتارى ‏ها با مردم همدل و همراه باشند.
*پیامبر خدا(ص)در هدایت و ارشاد مردم، سر از پا نمى‏ شناسد.
*از عوامل تأثیر کلام در دیگران، خیرخواهى، دلسوزى، مهربانى، بى ‏توقّعى و تواضع است.
*رهبر اسلامى تنها بر مؤمنان رئوف و رحیم است، نه بر همه کس، بلکه بر دشمن شدید و غلیظ است.

آفرینش رنگ ها نشانه ای برای انسان...

سوره مبارکه نحل آیه شریفه 13
وَمَا ذَرَأَ لَکُمْ فِى الْأَرْضِ مُخْتَلِفاً أَلْوَ نُهُ إِنَّ فِى ذَلِکَ لَأَیَةً لِّقَوْمٍ یَذَّکَّرُونَ‏
معنای آیه:
و (همچنین) آنچه را در زمین با رنگ ‏هاى گوناگون براى شما پدید آورد. البته در این آفریده‏ ها براى پندگیران عبرت و نشانه ‏اى روشن است.
پیام آیه:
*رنگ‏هاى مختلف و متنّوع را خداوند براى انسان آفریده است.
*تنوّع رنگ‏ها در هستى، نشانه‏ قدرت و حکمتِ خداوند است.
*تفاوتِ رنگ‏ها، یکى از نعمت‏هاى الهى براى شناختِ افراد و محصولاتِ مشابه است.

اشاره به سه میوه در یک آیه...

سوره مبارکه نحل آیه شریفه 11
یُنبِتُ لَکُم بِهِ الزَّرْعَ وَالزَّیْتُونَ وَالنَّخِیلَ وَالْأَعْنَبَ وَمِن کُلِّ الَّثمَرَ تِ إِنَّ فِى ذَ لِکَ لَأَیَةً لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ

معنای آیه:
خداوند بوسیله آن آب براى شما کشتزار و زیتون و درختان خرما و انگور و از هر نوع میوه‏اى مى‏ رویاند. همانا در این امر براى آنان که مى ‏اندیشند نشانه ‏اى روشن است.

پیام آیه:
* از میان انواع گیاهان و میوه‏ ها، خداوند زیتون، خرما و انگور را در این آیه مطرح کرده است.
*متخصّصان تغذیه مى‏ گویند: کمتر میوه‏اى است که به اندازه‏ اینها براى بدن مفید و لازم باشد.
*در آیه 35 سوره نور، از زیتون به عنوان «شجرة مبارکة» یاد کرده و به روغن آن اشاره نموده است.
*رویاندن، کار خداست نه کشاورز.
*انواع گیاهان و درختان و میوه‏ ها، براى انسان آفریده شده است.
*محصولات وثمرات، عبورگاهند نه توقف‏گاه، نشانه وعلامتِ راهند نه مقصد.
*دیدن ودانستن کافى نیست، فکر کردن و تدبّر در هستى لازم است.

از شب و روز عبرت بگیریم...

فرقان مبارکه فرقان آیه شریفه 62
وَهُوَ الَّذِى جَعَلَ الَّیْلَ وَالنَّهَارَ خِلْفَةً لِّمَنْ أَرَادَ أَن یَذَّکَرَ أَوْ أَرَادَ شُکُوراً

معنای آیه:
و اوست که شب و روز را براى هر کس که بخواهد عبرت گیرد یا بخواهد سپاسگزارى نماید، جانشین یکدیگر قرار داد.

پیام آیه:
*کلمه‏ «خلفة» به معناى جایگزینى دو چیز به جاى یکدیگر است.
*امام صادق (ع) فرمود: هر چه از نمازهاى نافله‏ شب از تو فوت شد، مى ‏توانى در روز جبران کنى. سپس این آیه را تلاوت فرمود.
* درس توحید گرفتن از نظام حاکم بر هستى، به اراده ما بستگى دارد. چه بسیارند کسانى که عمر خود را به تحقیق درباره پدیده‏اى سپرى مى ‏کنند، ولى چون اراده عبرت گرفتن ندارند، درسى از آن نمى ‏گیرند. این‏گونه افراد به آئینه‏ فروشى مى‏ مانند که همواره در آئینه نگاه مى‏ کند، ولى لباس خود را مرتّب نمى ‏کند، در حالى که ممکن است عابرى تنها با یک نگاهِ با توجّه، کجى یقه‏ اش را صاف کند. پس تنها نگاه کافى نیست، اراده‏ اصلاح نیز لازم است.
* انسان موجودى داراى اختیار است و اراده و خواست انسان، زمینه‏ رشد اوست.
*هم شناخت، اراده مى ‏خواهد و هم عمل و شکر.
*شب و روز، نعمتى شایسته‏ شکر و سپاسگزارى است.

اسراف جایز نیست، حتّى در انفاق ...

فرقان مبارکه فرقان آیه شریفه 67
وَالَّذِینَ إِذَآ أَنفَقُواْ لَمْ یُسْرِفُواْ وَلَمْ یَقْتُرُواْ وَکَانَ بَیْنَ ذَلِکَ قَوَاماً

معنای آیه:
آنان که هرگاه انفاق کنند، نه از حد گذرند و نه تنگ گیرند و میان این دو روش اعتدال دارند.

پیام آیه:
*امام رضا(ع) مقدار هزینه و انفاق معتدل را همان مقدار معروفى دانستند که در سوره بقره آمده: یعنى توانگر در شأن توانمندى خود و تهیدست در حدّ توان خود مطابق عُرف پسندیده و شأن خود بدهد.
*امام صادق (ع) فرمود: بخشش در راه باطل، اسراف است (گرچه کم باشد) و بخل در راه حقّ، اِقتار است.
*در جاى دیگر از قرآن کریم نیز مى ‏خوانیم: نه دستت را به گردنت غل و زنجیر کن و بخیل باش و نه کاملاً آن را باز بگذار و ولخرجى و اسراف کن.
* انفاق براى عبادالرحمن، یک وظیفه ومسأله قطعى است.
*نماز شب و ترس از جهنّم و خوف الهى، باید در کنار رسیدگى به محرومان جامعه باشد.
*بندگان خاصّ خداوند، از بخل بدورند و امّت میانه و وسط، باید برنامه ‏هاى معتدل داشته باشد و میانه‏ روى در عبادت و انفاق، ارزش است.

کفار آیات قرآن را دروغ می دانستند...

فرقان مبارکه فرقان آیه شریفه 4
وَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُواْ إِنْ هَذَآإِلَّا إِفْکٌ افْتَرَیهُ وَأَعَانَهُ عَلَیْهِ قَوْمٌ ءَاخَرُونَ فَقَدْ جَآءُو ظُلْماً وَزُوراً

معنای آیه:
و کسانى که کافر شدند، گفتند: این قرآن جز افترایى که او بر خدا بسته است چیزى نیست و گروه دیگرى او را بر این کار یارى کرده ‏اند پس به راستى (با این سخن) ظلم و دروغى بزرگ را مرتکب شده ‏اند.

پیام آیه:
* کلمه‏ «اِفک» به معناى دروغ و «زور» به معناى سخن باطل و دروغ است. در تمام قرآن، تنها این جا کلمه‏ «ظلم» و «زور» در کنار هم آمده است، زیرا کفّار با تهمت به پیامبر و دروغ خواندن کتاب آسمانى مانع هدایت دیگران مى‏ شدند.
* کفّار، کفر خود را با دروغ خواندن کتب آسمانى توجیه مى ‏کنند.
*تحقیر کتاب، «اِنْ هذا» و تحقیر پیامبران، «افتراه» شیوه‏ کفّار است.
*عظمت قرآن را مخالفان نیز پذیرفته ‏اند.
*عوام ‏فریبى از طریق تحقیر وتهمت و مانع هدایت دیگران شدن، از بدترین گناهان است.

نشانه هایی برای ایمان آوردن انسان...

سوره مبارکه رعد آیه شریفه 3
وَهُوَّ الَّذِى مَدَّ الْأَرْضَ وَجَعَلَ فِیهَا رَوَ سِىَ وَأَنْهَراً وَمِن کُلِّ الَّثمَرَ تِ جَعَلَ فِیهَا زَوْجَیْنِ اثْنَیْنِ یُغْشِى الَّیْلَ النَّهَارَ إِنَّ فِى ذَ لِکَ لَأَیَتٍ لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ‏
معنای آیه:

و اوست خدایى که زمین را گسترانید و در آن کوه‏ها و نهرها قرار داد و از هر میوه‏اى دو جفت در آن قرار داد. او روز را با شب مى ‏پوشاند.قطعاً در این (امور) براى کسانى که فکر مى ‏کنند نشانه‏ هایى است.
پیام آیه:
*گرچه «لینه» دانشمند گیاه ‏شناس، در قرن 18 موفق به کشف قانون زوجیّت گیاهان شد، امّا اسلام در هزار و چند صد سال قبل به این نکته اشاره کرده است. البتّه مردم مسئله‏ نر و ماده را در بعضى گیاهان مثل خرما، فهمیده بودند، ولى عمومیّت زوجیّت از طریق قرآن اعلام شد.
*نر و ماده در گیاهان،گاهى در یک درخت یا شکوفه و گاهى در دو درخت یا دو شکوفه است.
* جمله «مدّ الارض» شاید به بیرون کشیده شدن زمین از زیر آب اشاره دارد که در روایات به نام «دَحْو الارض» آمده است. این احتمال با نظریه زمین‏ شناسان امروزى که مى ‏گویند: زمین ابتدا در زیر آب قرار داشته، مطابقت دارد.
* گستردگى زمین و وجود کوه ها در آن، باعث حفظ تعادل زمین و عامل بهره ‏مندى انسان‏هاست، زیرا که اگر تمام زمین مسطح یا کوهستانى بود، امکان زندگانى وجود نداشت.
* کوهها، منبع ذخیره آب و نهرها وسیله‏ توزیع آب و هر دو زمینه‏ ساز زندگى انسان‏ها هستند.