بر نماز مواظبت کنید...

سوره مبارکه بقره آیه شریفه 238
حَفِظُواْ عَلَى الْصَّلَوَتِ وَالْصَّلَوةِ الْوُسْطَى‏ وَقُومُواْ لِلَّهِ قَنِتِینَ
معنای آیه:
بر انجام همه‏ نمازها و(خصوصاً) نماز وسطى (ظهر)، مواظبت کنید و براى خدا خاضعانه بپاخیزید.
پیام آیه:
مراد از نماز وسطى در این آیه ، چند نظریه است، ولى با توجّه به شأن نزول آیه که گروهى بخاطر گرمى هوا در نماز ظهر شرکت نمی‏کردند و با توجّه به روایات و تفاسیر، مراد همان نماز ظهر است.
*جمعى از منافقان گرمى هوا را بهانه براى ایجاد تفرقه در صفوف مسلمین قرار داده بودند و در نماز جماعت شرکت نمی‏کردند و به دنبال آنها بعضى از مؤمنین نیز از شرکت در جماعت خوددارى کرده بودند و جماعت مسلمین کاهش یافته بود و این نماز براى اصحاب و یاران سخت‏ترین نماز بود، به طورى که گاه پشت سر پیامبر (ص) یک صف یا دو صف بیشتر نبود.
*مساله عدم شرکت در نماز، تنها به خاطر گرمى هوا نبود، بلکه گروهى می‏خواستند با این بهانه به تضعیف اسلام و پیامبر (ص) و ایجاد شکاف در صفوف مسلمین بپردازند که پیامبر (ص) در مقابل آنها موضع گیرى فرمود.

نماز، زمینه ‏ساز پاکدامنى و تقواست...

سوره مبارکه طه آیه شریفه 132
وَأْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلَاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَیْهَا لَا نَسْئَلُکَ رِزْقاً نَّحْنُ نَرْزُقُکَ وَالْعَاقِبَةُ لِلتَّقْوَى‏
معنای آیه:
و خانواده ‏ات را به نماز فرمان ده و بر آن پایدار باش. ما از تو روزى نمی‏خواهیم، (بلکه) ما تو را روزى می‏دهیم، و سرانجامِ (نیکو) براى (اهل) تقوا است.
پیام آیه:
*در روایات متعدّدى آمده است که پس از نزول این آیه، پیامبر(ص)تا چندین ماه دَرب خانه‏ حضرت على و فاطمه‏(س) را می‏زدند و در آستانه در می‏فرمودند: «الصلوة» آنگاه به قرائت آیه تطهیر می ‏پرداختند.
*هرگاه وضع زندگى رسول خدا (ص)تنگ می‏شد، این آیه را تلاوت می‏فرمود، آنگاه به افراد خانه دستور می‏دادند تا نماز بخوانند.
*«اِصطَبر علیها» یعنى هم در انجام نماز وهم در امر به آن تأکید وپایدارى کن.
*موضوع نماز در خانواده داراى اهمیت خاصى است، باید والدین بر آن اصرار کنند.

آیه ای که بر زمان اقامه نمازهای یومیه تطبیق دارد...

سوره مبارکه طه آیه شریفه 130
فَاصْبِرْ عَلَى‏ مَا یَقُولُونَ وَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّکَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ قَبْلَ غُرُوبِهَا وَمِنْ آنَآىِ الَّیْلِ فَسَبِّحْ وَ أَطْرَافَ النَّهَارِ لَعَلَّکَ تَرْضَى‏
معنای آیه:
پس بر آنچه می‏گویند، شکیبا باش و پیش از طلوع آفتاب و قبل از غروب آن با ستایش پروردگارت (او را) تسبیح کن و (همچنین) برخى از اوقات شب و اطراف روز را تسبیح بگوى، باشد که خشنود شوى.
پیام آیه:
*خداوند در قرآن کریم، 19 مرتبه پیامبر (ص) را به صبر، فرمان داده است.
*این آیه همچون آیه‏ «واستعینوا بالصبر والصلوة»پیامبر (ص) را به شکیبایى و حمد وستایش پروردگار دعوت می‏کند، وگرچه مخاطب این آیه ظاهراً پیامبر(ص) است، امّا بدیهى است که آیه جنبه عمومى دارد.
*بر طبق بعضى از روایات و نظر برخى از مفسّرین، این آیه با نمازهاى یومیه و شبانه روزى تطبیق دارد و مراد از «اطراف النهار» نوافل روزانه است.

خشوع در نماز...

سوره مبارکه مومنون آیه شریفه 1 و 2
قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ  الَّذِینَ هُمْ فِی صَلَاتِهِمْ خَاشِعُونَ
معنی آیه:
بی تردید مؤمنان رستگار شدند ؛ آنان که در نمازشان [به ظاهر] خاشع [و به باطن با حضور قلب] اند
پیام آیه:
خشوع یک امر قلبی است و خشوع قلبی از طریق توجه و معرفت و طهارت و پاکی بدست می‏آید و وقتی قلب خاشع شد، آثارش در جسم ظاهر می شود که معمولا در اصطلاح به آن خضوع گفته می‏شود.
 البته همانطور که حالات قلبی در ظاهر جسم تاثیر می‏گذارد چه بسا رعایت امور ظاهری هم سبب پیدایش خشوع قلبی خواهد شد، لذا به ما دستور دادند که در نماز با دست و صورت خود بازی نکنید، نگاه به آسمان و این طرف و آن طرف نیندازید و در حالت کسالت و خواب و سنگینی شکم مشغول نماز نشوید و در نماز عجله و شتاب نکنید .
*یکی دیگر از راههای رسیدن به خشوع و خضوع در نماز این است که با توجه وضو بگیریم و وقتی که می‏خواهیم نماز بخوانیم اذان و اقامه را حتما بگوییم و با این توجه که در مقابل چه کسی ایستاده‏ایم، کسی که همه چیز بدست اوست نماز را شروع کنیم و سعی کنیم توجه به معانی نماز داشته باشیم.

نماز و امر به معروف...

سوره مبارکه هود 116
 فَلَوْلَا کَانَ مِنَ الْقُرُونِ مِنْ قَبْلِکُمْ أُوْلُواْ بَقِیَّةٍ یَنْهَوْنَ عَنِ الْفَسَادِ فِى الْأَرْضِ إِلَّا قَلِیلاً مِّمَّنْ أَنْجَیْنَا مِنْهُمْ وَاتَّبَعَ الَّذِینَ ظَلَمُواْ مَآ أُتْرِفُواْ فِیهِ وَکَانُواْ مُجْرِمِینَ.
پیام آیه:
 پس چرا در قرون قبل از شما، صاحبان علم و قدرتى نبودند تا مردم را از فساد در زمین باز دارند، مگر گروه کمى از کسانى که از میان آنان نجاتشان دادیم، و ستمگران دنباله‏رو و دلبسته‏ مال و مقامى شدند که در آن مست و سرکش‏شده بودند و آنان مردمى مجرم و گناهکار بودند.
 پیام آیه:
چون آیه‏ى 114 پیرامون نماز و این آیه در مورد نهى از منکر است، بجاست تا به آیاتى از قرآن مجید که در آنها مسائل «نماز» و «امر به معروف ونهى از منکر» در کنار هم و متأثّر از یکدیگر آمده، اشاره‏اى داشته باشیم. از جمله‏ى این آیات عبارتند از:
 الف) «انّ الصّلاة تنهى عن الفحشاء و المنکر»(213) قطعاً نماز، انسان را از زشتى‏ها و منکرات باز مى‏دارد.
 ب) «انّ الحسنات یذهبن السّیئات»(214) همانا خوبى‏ها (مثل نماز) بدى‏ها را محو مى‏کند.
 ج) «اقم الصّلاة و أمر بالمعروف و انه عن المنکر»(215) نماز به پادار و امر به معروف کن و از منکر بازدار.
 د) «الذین ان مکنّاهم فى الارض أقاموا الصّلاة و اتوا الزّکاة و امروا بالمعروف و نَهَوا عن المنکر»(216) مؤمنان واقعى آنانند که اگر در زمین به آنها مکنت و قدرت بخشیم، نماز به پا مى‏دارند و زکات مى‏پردازند.

فلسفه وضو...

سوره مبارکه مائده آیه شریفه 6
 یَآ أَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلَوةِ فَاغْسِلُواْ وُجُوهَکُمْ وَ أَیْدِیَکُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ وَامْسَحُواْ بِرُءُوسِکُمْ وَ أَرْجُلَکُمْ إِلَى الْکَعْبَیْنِ وَإِن کُنتُمْ جُنُباً فَاطَّهَّرُواْ وَإِن کُنتُم مَّرْضَى‏ أَوْ عَلَى‏ سَفَرٍ أَوْ جَآءَ أَحَدٌ مِّنکُم مِّنَ الْغَآئِطِ أَوْ لاَمَسْتُمُ النِّسَآءَ فَلَمْ تَجِدُواْ مَآءً فَتَیَمَّمُواْ صَعِیداً طَیِّباً فَامْسَحُواْ بِوُجُوهِکُمْ وَ أَیْدِیکُم مِّنْهُ مَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیْجَعْلَ عَلَیْکُم مِّنْ حَرَجٍ وَ لَکِن یُرِیدُ لِیُطَهِّرَکُمْ وَ لِیُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَیْکُمْ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ  
معنای آیه:
 اى کسانى‏ که ایمان آورده‏اید! هرگاه به نماز برخاستید، پس صورت و دستهایتان تا آرنج را بشویید و قسمتى از سر و پاهایتان را تا برآمدگى روى پا مسح کنید. و اگر جُنُب بودید، خود را پاک کنید (و غسل نمایید)، و اگر بیمار یا در سفر بودید، یا یکى از شما از محلّ گودى (محل قضاى حاجت) آمده یا با زنان تماس گرفتید (و آمیزش جنسى کردید) و آبى (براى غسل یا وضو) نیافتید، با خاک پاک تیمّم کنید، پس (قسمتى از) صورت و دستانتان را از آن خاک (که بر دستانتان مانده) مسح کنید، خداوند نمى‏خواهد که شما را در تنگى قرار دهد، بلکه مى‏ خواهد شما را پاک کند و نعمتش را بر شما کامل سازد، شاید شما شکرگزار باشید.
 پیام آیه:
 امام رضاعلیه السلام درباره‏ى فلسفه وضو مى‏ فرماید:
زمینه پاکى هنگام ایستادن در برابر خداست.
نشانه‏ى بندگى و اطاعت است.
عامل دورى از آلودگى ‏ها و نجاست است.
مایه ‏ى دورى از کسالت و خواب آلودگى است.
آماده سازى و رشد روحى براى نماز است.

نماز را به پا دار...

سوره مبارکه طه آیه شریفه 14
 إِنَّنِى  أَنَا اللَّهُ لَا  إِلَهَ إِلَّا  أَنَاْ فَاعْبُدْنِى وَأَقِمِ الصَّلَوةَ لِذِکْرِى 
معنای آیه:
همانا منم اللّه، جز من خدایى نیست، پس مرا بندگى کن و نماز را بپادار تا به یاد من باشى.
پیام آیه:
*توحید در رأس همه عقاید و نماز در رأس همه عبادات است.
*نماز، در ادیان دیگر نیز بوده  و نماز، اوّلین دستور کار و برنامه‏ عملى انبیاست.
*هدف از اقامه نماز، تنها رعایت قالب آن نیست، بلکه توجّه به قلب آن، یعنى احساس حضور است.
*برپایى نماز به خاطر یاد اوست، و یاد او موجب آرامش دلهاست چنانکه یاد ما از خدا، سبب یاد خدا از ماست.

بر نماز مواظبت کنید...

سوره مبارکه بقره آیه شریفه 238
حَفِظُواْ عَلَى الْصَّلَوَ تِ وَالْصَّلَوةِ الْوُسْطَى‏ وَقُومُواْ لِلَّهِ قَنِتِینَ‏
معنای آیه:   
بر انجام همه‏ نمازها و(خصوصاً) نماز وسطى (ظهر)، مواظبت کنید و براى خدا خاضعانه بپاخیزید.
یام آیه:   
مراد از نماز وسطى در این آیه ، چند نظریه است، ولى با توجّه به شأن نزول آیه که گروهى بخاطر گرمى هوا در نماز ظهر شرکت نمی‏کردند و با توجّه به روایات و تفاسیر، مراد همان نماز ظهر است.
*جمعى از منافقان گرمى هوا را بهانه براى ایجاد تفرقه در صفوف مسلمین قرار داده بودند و در نماز جماعت شرکت نمی‏کردند و به دنبال آنها بعضى از مؤمنین نیز از شرکت در جماعت خوددارى کرده بودند و جماعت مسلمین کاهش یافته بود و این نماز براى اصحاب و یاران سخت‏ترین نماز بود، به طورى که گاه پشت سر پیامبر (ص) یک صف یا دو صف بیشتر نبود.
*مساله عدم شرکت در نماز، تنها به خاطر گرمى هوا نبود، بلکه گروهى می‏خواستند با این بهانه به تضعیف اسلام و پیامبر (ص) و ایجاد شکاف در صفوف مسلمین بپردازند که پیامبر (ص) در مقابل آنها موضع گیرى فرمود.

وای برنمازگزاران...

سوره مبارکه ماعون آیات شریفه 4 و 5
فَوَیْلٌ لِّلْمُصَلِّینَ ، الَّذِینَ هُمْ عَن صَلَاتِهِمْ سَاهُونَ
معنای آیه:
پس واى به حال نمازگزاران.آنان که از نمازشان غافلند.
پیام آیه:
خداوند برای افرادی که نماز را سبک میشمارند کلمه ویل را به کار برده است .ویل را برای کسی که در مهلکه (هلاکت) واقع شود آنرا بکار می‌برد و آن در اصل عذاب و هلاک است و حکایت از بدبختی و عذاب دارد و به کسی که در خطری بیفتد که سزاوار آن باشد گفته می‌شود.
*نماز از بزرگ‌ترین واجبات اسلامی است که ترک نماز از روی عمد، به کفر می‌انجامد و از روی بی‌اعتنایی و مسامحه به فسق می‌رسد و اگر گه گاه بخواند، آثار و عواقب سختی در پی خواهد داشت.
*مسئله‌ای که مطرح است تفاوت بین ترک نماز و سبک شمردن نماز می‌باشد و ترک نماز غیر از ضایع کردن آن است. از اینرو انسان برای تقرّب به خدا باید به نماز خود اهتمام ورزد؛ در غیر اینصورت کم کم انسان نسبت به نماز بی‌میل شده و آن را به ورطه غفلت می‌کشاند این همان سبک شمردن نماز است که انسان با عواقب خطرناک و زیانبار آن، هم در دنیا و هم در آخرت مواجه می‌شود.

اهمیت نماز جمعه...

سوره مبارکه جمعه آیه شریفه 9
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا نُودِی لِلصَّلَاةِ مِن یَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَى ذِکْرِ اللَّهِ وَذَرُوا الْبَیْعَ ذَلِکُمْ خَیْرٌ لَّکُمْ إِن کُنتُمْ تَعْلَمُونَ
معنای آیه:
ای کسانی که ایمان آورده‌اید، هر گاه (شما را) برای نماز روز جمعه بخوانند فی الحال به ذکر خدا بشتابید و کسب و تجارت رها کنید که این اگر بدانید برای شما بهتر خواهد بود.
پیام آیه:
نماز جمعه عبادتی است همچون نمازهای دیگر که در ظهر روز جمعه و با شرائط خاصی انجام می شود، و در فضیلت این نماز همین بس که سوره ای در قرآن به این نام آمده و در آنجا صریحاً مؤمنان را به حضور در نماز جمعه دعوت فرموده است.
*در روایات آمده که نماز جمعه باعث حرام شدن آتش جهنم است بر بدن و موجب آسان شدن ترس و هول قیامت و کشیده شدن قلم عفو بر جرائم اعمال گذشته است و ثواب شرکت در نماز جمعه برا ی کسی که قادر به انجام حج نیست، برابر با حج است.