ولایت هیچ کافرى را نباید پذیرفت...

سوره مبارکه مائده آیه شریفه 51
یَأَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّخِذُواْ الْیَهُودَ وَالنَّصَرَى‏ أَوْلِیَآءَ بَعْضُهُمْ أَوْلِیَآءُ بَعْضٍ وَمَن یَتَوَلَّهُم مِّنکُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ إِنَّ اللَّهَ لَایَهْدِى الْقَوْمَ الظَّلِمِینَ‏
معنای آیه:
اى کسانى که ایمان آورده‏ اید؟ یهودیان و مسیحیان را سرپرست و یاور نگیرید، (زیرا) بعضى از آنان یار و یاور بعض دیگرند و هر کس از شما که آنان را ولىّ خود قرار دهد پس قطعاً از آنان است. همانا خداوند، قوم ستمگر را هدایت نمی‏کند.
پیام آیه:
*ذکر یهود و نصارى در آیه، از باب نمونه است، وگرنه شکّى نیست که ولایت هیچ کافرى را هم نباید پذیرفت.
*از آیات دیگر قرآن استفاده می‏شود که بهره ‏گیرى از غذاهاى غیر گوشتى اهل کتاب، یا ازدواج موقّت با آنان، یا داد و ستد و زندگى مسالمت ‏آمیز با آنان جایز است و هیچ یک از این مسائل به معناى سلطه‏ پذیرى آنان نیست.
*وقتى یارى گرفتن از کفّار مورد نهى قرآن است، قطعاً در روابط و سیاست خارجى، پذیرش ولایت وسلطه اهل کتاب وکفّار ممنوع است.
* آن دولت‏هاى اسلامى که ولایت و سلطه کفّار را پذیرفته ‏اند، از کفّار محسوب می‏شوند.

داوری بهتر از خدا نیست...

سوره مبارکه مائده آیه شریفه 50
أَفَحُکْمَ الْجَهِلِیَّةِ یَبْغُونَ وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ حُکْماً لِّقَوْمٍ یُوقِنُونَ
معنای آیه:
آیا آنان حکم جاهلیّت را می‏ طلبند؟ براى اهل ایمان و یقین، داورى چه کسى از خدا بهتر است؟
پیام آیه:
*بهترین قانون، آن است که قانون‏گذار شرایط زیر را داشته باشد:
* از تمام اسرار هستى و انسان، در حال و آینده آگاه باشد.

* هیچ هدف انتفاعى نداشته باشد.

* هیچ لغزش عمدى و سهوى نداشته باشد.

* از هیچ قدرتى نترسد.

* خیر خواه همه باشد.
*این شرایط، تنها در خداوند متعال وجود دارد، لذا قرآن می‏فرماید: و هر قانون بشرى که خلاف حکم خدا باشد، جاهلانه است.
*آنان که با داشتن احکام الهى از آن روى می ‏گردانند و سراغ قوانین بشرى می ‏روند، در مسیر جاهلیّت گام برمی دارند .
*آنان که تنها چشم به قوانین بشرى دوخته‏ اند و آن را راه کمال می ‏دانند، در ایمان و یقین خود شک کنند.

برخی ها از حکم خدا روی می گردانند...

سوره مبارکه مائده آیه شریفه 43
وَکَیْفَ یُحَکِّمُونَکَ وَعِنْدَهُمُ التَّوْرَیةُ فِیهَا حُکْمُ اللَّهِ ثُمَّ یَتَوَلَّوْنَ مِن بَعْدِ ذَ لِکَ وَمَآ أُوْلَِکَ بِالْمُؤْمِنینَ‏
معنای آیه: 
و (یهودیان) چگونه تو را داور قرار می‏دهند، در حالى که تورات نزد ایشان است (و) در آن حکم خداست، پس بعد از آن (که تو موافق آن کتاب حکم کردى) روى می‏گردانند و آنان مؤمن نیستند.
پیام آیه: 
*دلیل مراجعه یهودیان به پیامبر اسلام، پیدا کردن راهى براى تخفیف مجازات بود و آنان با اینکه به تورات دسترسى داشتند و پاسخگوى نیازهاى آنان بود، ولى دنبال قانون ساده ‏ترى
می ‏گشتند.
*همه‏ تورات تحریف ، نشده است و  کاش اهل کتاب، نسبت به احکام کتاب خودشان پایبند بودند.
*آنچه براى گروهى مهم است، تخفیف در قانون است، نه ایمان به قانون و انجام وظیفه و به همین دلیل با داشتن قانون تورات براى پیدا کردن راه مجازات آسان‏ترى نزد پیامبر(ص) می ‏آمدند.

بنی اسرائیل نمونه رفاه طلبی...

سوره مبارکه مائده آیه شریفه 24
قَالُواْ یَمُوسَى‏ إِنَّا لَن نَّدْخُلَهَآ أَبَداً مَّا دَامُواْ فِیهَا فَاذْهَبْ أَنتَ وَ رَبُّکَ فَقَتِلَا إِنَّا هَهُنَا قَعِدُون‏
معنای آیه:
(بنی ‏اسرائیل) گفتند: اى موسى! تا وقتى که آنها (جباران ستمگر) در آن شهرند، ما هرگز وارد آن نخواهیم شد. پس تو و پروردگارت بروید (و با آنان) بجنگید، ما همانا همین جا نشسته ‏ایم.
پیام آیه:
*بنی ‏اسرائیل، نمونه‏ بی ‏ادبى، بهانه‏ جویى، ضعف و رفاه ‏طلبى بودند.
*سستى بنی ‏اسرائیل در مبارزه با دشمن، چنان مشهور بود که مسلمانان نیز پیش از شروع جنگ بدر (در سال دوّم هجرى) و هنگام ورود به مکّه (سال ششم) می‏گفتند: ما همچون بنی ‏اسرائیل نیستیم  و همواره در رکاب پیامبر آماده‏ جنگیم.
*تلاش رهبران الهى در انجام وظایفى که بر عهده دارند، تنها در صورت همراهى مردم به ثمر مى‏ رسد.

ممنوعیّت عقب‏ نشینى از جنگ...

سوره مبارکه مائده آیه شریفه 21
یَقَوْمِ ادْخُلُواْ الْأَرْضَ الْمُقَدَّسَةَ الَّتِى کَتَبَ اللَّهُ لَکُمْ وَلَا تَرْتَدُّواْ عَلَى‏ أَدْبَارِکُمْ فَتَنْقَلِبُواْ خَسِرِینَ‏
معنای آیه:
(موسى فرمود:) اى قوم من! به سرزمین مقدّسى که خداوند براى شما مقرّر کرده وارد شوید و به پشت سر خود برنگردید که زیانکار می‏گردید.
پیام آیه:
* رابطه‏ رهبر و مردم، باید عمیق و عاطفى باشد.
*سرزمین‏هاى مقدّس را باید از چنگ نااهلان بیرون آورد.
*همه جاى زمین یکسان نیست، برخى جاها قداست دارد.
*ممنوعیّت عقب‏ نشینى از جنگ، نشانه‏ روحیّه‏ عصیان‏گرى گروهى ازبنی ‏اسرائیل  می‏باشد.
*فرار از جبهه، حرام است و برخوردارى از نعمت‏هاى الهى، مسئولیّت دارد.

نعمت های خدا را به یاد آوریم...

سوره مبارکه مائده آیه شریفه 20
وَإِذْ قَالَ مُوسَى‏ لِقَوْمِهِ یَقَوْمِ اذْکُرُواْ نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ جَعَلَ فِیکُمْ أَنبِیَآءَ وَجَعَلَکُم مُّلُوکاً وَءَاتَکُمْ مَّا لَمْ یُؤْتِ أَحَداً مِّنَ الْعَلَمِینَ‏
معنای آیه:
و (به یاد آورید) زمانى که موسى به قوم خود گفت: اى قوم من! نعمت خدا را بر خود یاد آورید، هنگامى که در میان شما پیامبرانى قرار داد و شما را پادشاهان قرار داد  و به شما چیزهایى داد که به هیچ یک از جهانیان نداده بود.
پیام آیه:
*یاد نعمت‏ها، عامل عشق به خدا، شکر نعمت‏هاى او و تعبّد و تسلیم در برابر دستورات اوست.
*نعمت‏هایى چون: عبور از رود نیل، نزول منّ و سلوى و جوشیدن دوازده چشمه‏ آب از نعمت‏هاى ویژه‏ بنی ‏اسرائیل بود .
*از بزرگ‏ترین نعمت‏ها، نعمت نبوّت، حکومت و قدرت است.
*از تاریخ عبرت بگیریم. قوم موسى پس از برخوردارى از لطف ویژه الهى و رسیدن به حکومت، گرفتار ذلت و مسکنت شدند.

خوارکنندگان به زودی مجازات می شوند...

سوره مبارکه هود آیه شریفه 39
فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ مَن یَأْتِیهِ عَذَابٌ یُخْزِیهِ وَیَحِلُّ عَلَیْهِ عَذَابٌ مُّقِیمٌ‏
معنای آیه:
پس بزودى خواهید دانست که مجازاتِ خوارکننده به سراغ چه کسى خواهد آمد و عذاب جاودانه دامن چه کسى را خواهد.
پیام آیه:
*به گفته‏ تفسیر المیزان در این آیه ، مراد از «عذابٌ یخزیه»، غرق در دنیا و مراد از «عذابٌ مقیم»، عذاب قیامت است.
*با انذار و تهدید، شیرینى استهزا را از کفّار بگیریم.
*تلخى مسخره شدن در راه خدا را با عذاب مقیمِ کفّار مقایسه و تحمّل کنیم.
*عذاب‏ هاى اُخروى براى کفّار مسخره کننده پایدار است.

کیفر مسخره کننده مقابله به مثل است...

سوره مبارکه هود آیه شریفه 38
وَیَصْنَعُ الْفُلْکَ وَکُلَّمَا مَرَّ عَلَیْهِ مَلَأٌ مِّن قَوْمِهِ سَخِرُواْ مِنْهُ قَالَ إِن تَسْخَرُواْ مِنَّا فَإِنَّا نَسْخَرُ مِنکُمْ کَمَا تَسْخَرُونَ‏
معنای آیه:
نوح (به فرمان الهى) مشغول ساختن کشتى شد. (امّا) هر زمان که اشراف قومش بر او می ‏گذشتند، او را مسخره می ‏کردند. (او) گفت: اگر شما ما را مسخره کنید، ما (نیز) قطعاً همین گونه شما را مسخره خواهیم کرد.
پیام آیه:
*از تمسخر دشمنان، سستى به خود راه ندهیم که پیامبران نیز مورد تمسخر قرار می‏گرفتند. وقتى حضرت نوح مشغول ساختن کشتى شد، یکى می‏گفت: پیامبریش نگرفت، دست به نجّارى زد! دیگرى می‏گفت: در وسط خشکى کشتى می ‏سازى، دریا از کجا می ‏آورد؟
*امام صادق‏(ع) فرمود: حضرت نوح‏ کشتى خود را در مدّت هشتاد سال ساخت و محلّ ساخت کشتى، مسجد کوفه وطول کشتى حدود 400 متر وعرض آن حدود 40 متر بوده است.
*شروع به استهزا زشت است، امّا براى کیفر مسخره کننده و مقابله به مثل، استهزاى او عین عدل است.
*در برابر استهزاى دشمنان خود را نبازیم، بلکه عکس ‏العمل نشان دهیم.

دستور ساخت کشتی برای نجات مومنان...

سوره مبارکه هود آیه شریفه 37
وَاصْنَعِ الْفُلْکَ بِأَعْیُنِنَا وَوَحْیِنَا وَلَا تُخَطِبْنِى فِى الَّذِینَ ظَلَمُواْ إِنَّهُم مُّغْرَقُونَ‏
معنای آیه:
و (اکنون) زیر نظر ما و طبق دستور و الهام ما کشتى بساز و درباره‏ کسانى که ستم کرده‏ اند با من سخن مگوى که آنان غرق شدنى هستند.
پیام آیه:
* خداوند اراده‏ خود را از طریق اسباب و علل طبیعى محقّق می‏سازد و نباید همیشه منتظر امور غیبى باشیم.
*براى نجات مردم سخنرانى و تبلیغ کافى نیست، وسیله‏ نجات نیز باید فراهم نمود.
* کشتی ‏سازى تاریخى بس طولانى دارد و ابتکارات و اختراعات صنعتى بشر، از الهامات الهى است.
*شفاعت انبیا، درباره‏ کافران ستمکار، کارساز نیست  و  لجاجت در برابر انبیا ظلم است.
*دعا و شفاعت انبیا، در مقدّرات الهى بی ‏اثر است و ستمگران در معرض گرفتار شدن به عذاب ‏هاى دنیوى هستند.

هیچ پناهگاهی در مقابل قهر الهى نیست...

سوره مبارکه هود آیه شریفه 43
قَالَ سََاوِى إِلَى‏ جَبَلٍ یَعْصِمُنِى مِنَ الْمَآءِ قَالَ لَا عَاصِمَ الْیَوْمَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ إِلَّا مَن رَّحِمَ وَحَالَ بَیْنَهُمَا الْمَوْجُ فَکَانَ مِنَ الْمُغْرَقِینَ
معنای آیه:
(پسر نوح) گفت: بزودى به کوهى پناه مى‏برم تا مرا از آب حفظ کند. (نوح) گفت: امروز جز (براى افراد مؤمن) و کسانى که مورد رحم قرار گرفته‏ اند، هیچ حافظ (و پناهگاهى) در مقابل قهر الهى نیست. (در این هنگام) موجى میان آن دو جدایى انداخت و او (پسر نوح) غرق گردید.
پیام آیه:
*امام صادق‏(ع) فرمودند: در ماجراى حضرت نوح‏(ع)، به جز خانه‏ خدا کعبه، آب تمام دنیا را فراگرفت.
*اگر قهر خداوند فرا رسد، کوه ‏هاى مستحکم و استوار نمی‏توانند در مقابل آب نرم و روان، سبب نجات باشند.
*آب که مایه‏ حیات همه‏ جانداران است، به امر الهى مایه‏ هلاک وعذاب می‏شود.
* حوادث طبیعى تصادف نیست، فرمان حکیمانه‏ خداوند است و از قهر خدا تنها باید به خدا پناه برد.
*در کیفر الهى، روابط خانوادگى وخویشاوندى تأثیرى ندارد. پسرِ ناخلف پیامبر خدا در مقابل پدر غرق می‏شود وپدر باید تسلیم باشد.