پاداش نیکوکاران نیکی است...

سوره مبارکه زمر آیه شریفه 10
قُلْ یَا عِبَادِ الَّذِینَ ءَامَنُواْ اتَّقُواْ رَبَّکُمْ لِلَّذِینَ أَحْسَنُواْ فِى هَذِهِ الدُّنْیَا حَسَنَةٌ وَأَرْضُ اللَّهِ وَاسِعَةٌ إِنَّمَا یُوَفَّى الصَّابِرُونَ أَجْرَهُم بِغَیْرِ حِسَابٍ‏
معنای آیه:
 بگو: اى بندگان من که ایمان آورده‏ اید! از پروردگارتان پروا کنید. براى کسانى که در این دنیا نیکى کرده‏ اند نیکى است، و زمین خدا بزرگ است، همانا صابران پاداش خود را بى حساب به طور کامل دریافت می‏دارند.
 پیام آیه:
 پیامبر اکرم (ص) فرمود: براى گروهى در قیامت پرونده‏اى گشوده نمی‏شود و آنان بدون سؤال و جواب به بهشت می‏روند، سپس حضرت این آیه را تلاوت فرمود.
*نکاتی که از این آیه استنباط می شود شامل موارد ذیل است.
*در دعوت دیگران به کار نیک، به مخاطب کرامت دهید.
*ایمان به تنهایى کافى نیست و باید همراه تقوا و دورى از گناه باشد.
کار نیکى ارزش دارد که از اهل ایمان و تقوا باشد.
*خداوند، در کارهاى نیک مقابله به مثل می‏کند.  چنانچه در آیه ای دیگر می فرماید: اگر نیکى کنید به خودتان نیکى کرده ‏اید و در آیه ای هم می فرماید: آیا پاداش احسان جز احسان است.

تفاوت دنیا و آخرت...

سوره مبارکه آل عمران آیه شریفه 91
 إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُواْ وَمَاتُواْ وَهُمْ کُفَّارٌ فَلَنْ یُقْبَلَ مِنْ أَحَدِهِمْ مِّلْ‏ءُ الْأَرْضِ ذَهَباً وَلَوِ افْتَدَى‏ بِهِ أُولئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ وَمَا لَهُمْ مِّن نَّاصِرِینَ
معنای آیه:
 همانا کسانى که کفر ورزیدند و در حال کفر (بدون توبه) مردند، اگر چه زمین را پر از طلا کرده و به عنوان فدیه و باز خرید (از عذاب) بدهند، هرگز از هیچ یک از آنان پذیرفته نمی‏شود. آنان را عذابى دردناک است و برایشان هیچ یاورى نیست.
پیام آیه:
 دنیا و آخرت تفاوت‏ هایى دارند، از جمله:
غم واندوه در دنیا از انسان به دیگران سرایت می‏کند، ولى در آخرت چنین نیست.
*در دنیا، انسان می‏تواند با عذر یا کفّاره یا دروغ یا حیله یا توبه یا ناله مشکلش را حل کند، امّا در آخرت چنین نیست.
*تلخی ‏هاى دنیا قابل تخفیف است و اگر انسان با آن انس گرفت، از تلخى آن کاسته می‏شود، ولى در آخرت چنین نیست.

کعبه در قرآن...

سوره مبارکه آل عمران آیه شریفه 96
إِنَّ أَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِى بِبَکَّةَ مُبَارَکاً وَهُدىً لِّلْعَالَمِینَ   
معنای آیه:
 همانا اوّلین خانه ‏اى که براى (عبادت) مردم مقرّر شد، همان است که در سرزمین مکّه است، که مایه‏ برکت و هدایت جهانیان است.
پیام آیه:
"بَکّة "به معناى محلّ ازدحام و اجتماع مردم است.
* در قرآن، از کعبه تعابیر متعدّدى شده است که برخى از آنها را بازگو می‏کنیم:
*کعبه، اوّلین خانه است. «اوّلَ بیت»
مرکز پایدارى و قیام مردم است. «قیاماً للنّاس»
*خانه آزاد بدون مالک است. «البیت العَتیق»
*محل تجمّع و خانه امن مردم است. «مثابَة للنّاس وأمنا»

سیماى جهنّمیان و بهشتیان...

سوره مبارکه آل عمران آیه شریفه 106
 یَوْمَ تَبْیَضُّ وُجُوهٌ وَ تَسْوَدُّ وُجُوهٌ فَأَمَّا الَّذِینَ اسْوَدَّتْ وُجُوهُهُمْ أَکَفَرْتُمْ بَعْدَ إِیمَانِکُمْ فَذُوقُواْ الْعَذَابَ بِمَا کُنْتُمْ تَکْفُرُونَ  
معنای آیه:
 (قیامت) روزى (است) که صورت‏ هایى سفید و نورانى، و صورت‏هایى سیاه می‏شوند. پس کسانى که روسیاه شدند، (از آنان سؤال می‏شود:) آیا بعد از ایمانتان کفرورزیدید؟ پس به خاطر کفرتان عذاب الهى را بچشید.
 پیام آیه:
 روسفیدى و روسیاهى در قیامت، در حقیقت تجسّم همان حالات و روحیّات انسان در دنیاست.
* کسانى که در دنیا ولایت خدا را پذیرفته‏ اند، خداوند آنها را از تاریکى ‏ها به نور می‏برد و در آن روز با چهره‏اى نورانى حاضر می‏شوند؛ ولى آنان که به ولایت طاغوت گردن نهاده‏ اند، طاغوت‏ها آنان را از نور به تاریکی ‏هاى هوس و تفرقه وشرک وجهل سوق می‏دهند و در قیامت در سیاهى وتاریکى محشور می‏شوند.
*در قرآن، شانزده مرتبه کفرِ بعد از ایمان، دوبار کفرِ بعد از اسلام، سه ‏بار گوساله پرستى بعد از خداپرستى، و بیست و هفت مرتبه انکار بعد از علم وبیّنه، مطرح شده که همه‏ این موارد نشان‏دهنده خطر ارتداد براى همه‏ ما و هشدارى جدّى است.

آتش سوزان، سزای منکران قیامت...

سوره مبارکه فرقان آیه شریفه 11
بَلْ کــَذَّبُواْ بِالــسَّاعَةِ وَأَعْتَدْنَا لِمَن کَذَّبَ بِالــسَّاعَةِ سَعِیراً
معنای آیه:
(نه تنها تورا باور ندارند) بلکه قیامت را انکار کرده ‏اند، و ما برای منکران قیامت، آتشی فروزان و سوزان آماده کرده‏ ایم.
پیام آیه:
ریشه‌  بهانه‏ های کفّار، بی‏ اعتقادی به قیامت است.
*تکذیب معاد بسیار خطرناک است.
*بهشت و دوزخ، از قبل آفریده و آماده شده است چرا که خداوند در این آیه میفرماید برای انکار کنندگان معاد آتشی فروزان و سوزان آماده کرده ‏ایم.
*گناه بزرگ تکذیب قیامت، عذاب بزرگ (آتش سوزان) را به دنبال دارد.

انتقادات کفار از پیامبر(ص)...

سوره مبارکه فرقان آیه شریفه 7
وَقـَالُواْ مَـالِ هَذَا الـرَّسُولِ یَأْکُلُ الطَّعَامَ وَیَمْـشِی فِی الْأَسْوَاقِ لَوْلَا أُنزِلَ إِلَیْهِ مَلَکٌ فَیَکُونَ مَعَهُ نَذِیراً
معنای آیه:
(کفّار) گفتند: این چه پیامبری است که غذا می‏خورد و در بازارها راه می‏رود؟ چرا فرشته ‏ای به سوی او نازل نشده است تا همراه او بیم دهنده باشد.
پیام آیه:
کفّار از پیامبراکرم (ص)  انتقاد می کردند که چرا همانند دیگران غذا می‏خورد و راه می‏رود و خداوند در آیه‏  بیستم سوره فرقان پاسخ می‏فرماید: که همه‏ پیامبران پیشین نیز غذا می‏خوردند و در بازارها راه می‏رفتند.
 *آری اگر بنای بهانه‌گیری باشد، ساده‌ترین کار، دستاویز بهانه قرار می‌گیرد.
*برخی از مردم، کمال(مردمی بودن) را عیب و نقص می‏بینند.
*دعوت به خدا منافاتی با کامیابی از دنیا ندارد.

بدترین جنبندگان نزد خداوند...

سوره مبارکه انفال آیه شریفه 56
أَلَّذِینَ عَاهَدتَّ مِنْهُمْ ثُمَّ یَنقُضُونَ عَهْدَهُمْ فِى کُلِ‌ّ مَرَّةٍ وَ هُمْ لَا یَتَّقُونَ‌
معنای آیه:
(بدترین جنبندگان نزد خداوند،) آنانند که از ایشان پیمان گرفته‌اى، سپس پیمان خود را در هر بار مى‌شکنند و(در وفادارى وحفظ پیمان) اهل تقوا و پروا نیستند.
پیام آیه:
پیمان پیامبر اکرم (ص)با یهودیان این بود که به مشرکان کمک نکنند و در صدد آزار مسلمانان برنیایند، ولى یهودیان پیمان را شکستند و در جنگ خندق به مشرکان اسلحه فروخته و آنان را یارى کردند.
*در روایات آمده است: «کسى‌که وفادار نباشد و پیمان‌شکنى کند، منافق است، هرچند نماز بخواند و روزه بگیرد».
*برخی نکاتی که از این آیه استنباط می شود.
*رهبر مسلمانان مى‌تواند با کفّار پیمان ببندد. چنانکه پیامبر(ص)پیمان‌هاى متعدّدى با کفّار مى‌بست، هرچند بعضى از آنان متعهّد نباشند.
*پیمان‌شکنى دلیل بر پیمان نبستن مجدّد با آنان نیست.
*پیمان‌شکنى، با انسانیّت سازگار نیست.
*کفر، زمینه‌ پیمان‌شکنى است.
*پیمان‌شکنى، بى‌تقوایى است.
*بیشترین خطر از سوى کسانى است که پیمان شکنى شیوه و خصلت آنان شده و از آن پروایى ندارند.

صفات مومنان مجاهد...

سوره مبارکه توبه آیه شریفه 112   
التَّئِبُونَ الْعَبِدُونَ الْحَمِدُونَ السَّئِحُونَ الرَّ کِعُونَ السَّجِدُونَ الْأَمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّاهُونَ عَنِ الْمُنکَرِ وَ الْحَفِظُونَ لِحُدُودِ اللَّهِ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِینَ‏
معنای آیه:   
(مؤمنانِ مجاهد،) اهل توبه، عبادت(روزه داری)، ستایش، سیاحت، رکوع، سجود، امر به معروف ونهى از منکر و حفظِ حدود و مقرّرات الهی ‏اند و چنین مؤمنانى را بشارت ده.
پیام آیه:   
در این آیه، نُه صفت براى مؤمنانِ مجاهد بیان شده است: از گناهان توبه کرده، در مدار عبادت قرار می‏گیرند. با زبان، حمد و با پا حرکت و با بدن رکوع و سجود دارند، پس از خودسازى، با امر به معروف به اصلاح جامعه می‏پردازند و از مرز قوانین الهى خارج نمی‏شوند.
* توبه از گناه، راه عبادت را باز می‏کند، زبانِ ستایشگر همراه با پویایى و تحرّک، آمادگى براى رکوع و سجود در پیشگاه خدا می ‏آورد، و امر به معروف و نهى از منکر، حافظِ حدود الهى در جامعه است.
*در روایتى آمده است که مراد از «السائحون» روزه ‏داران می ‏باشد.

مریض و مسافر نباید روزه بگیرد...

سوره مبارکه بقره آیه شریفه 185   
شَهْرُ رَمَضَانَ اَلَّذِى أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْءَانُ هُدىً لِّلنَّاسِ وَبَیِّنَتٍ مِنَ الْهُدَى‏ وَالْفُرْقَانِ فَمَنْ شَهِدَ مِنْکُمْ الْشَّهْرَ فَلْیَصُمْهُ وَمَنْ کَانَ مَرِیْضاً أَوْ عَلَى‏ سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَیَّامٍ أُخَرَ یُرِیدُ اللَّهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَلاَ یُرِیدُ بِکُمُ الْعُسْرَ وَلِتُکْمِلُواْ الْعِدَّةَ وَلِتُکَبِّرُواْ اللَّهَ عَلَى‏ مَا هَدَیکُمْ وَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ‏
معنای آیه:       
(روزه در) ماه رمضان، ماهى است که قرآن در آن نازل شده است. (و قرآن کتابى است که) هدایتگر مردم همراه با دلائل روشنِ هدایت و وسیله تشخیص حقّ از باطل است، پس هر کس از شما که این ماه را دریابد، باید روزه بگیرد. و آنکس که بیمار یا در سفر باشد، روزهاى دیگرى را به همان تعداد روزه بگیرد. خداوند براى شما آسانى می‏خواهد و براى شما دشوارى نمی‏خواهد (این قضاى روزه) براى آن است که شماره مقرّر روزها را تکمیل کنید وخدارا بر اینکه شما را هدایت کرده، به بزرگى یاد کنید، باشد که شکرگزار گردید.
پیام آیه:
اسلام دین آسان و بناى آن بر سهولت و عدم ‏سخت‏گیرى است. هر کس مریض یا مسافر بود روزه نگیرد و قضاى آن را انجام دهد.
* در وسائل الشیعه براى اخلاق روزه ‏دار در ضمن روایت مفصلى می‏خوانیم: روزه ‏دار، از دروغ، گناه، مجادله، حسادت، غیبت، مخالفت با حقّ، فحش و سرزنش و خشم، طعنه و ظلم و مردم آزارى، غفلت، معاشرت با فاسدان، سخن‏ چینى و حرام‏ خوارى، دورى کند و نسبت به نماز، صبر و صداقت و یاد قیامت توجّه خاصّ داشته باشد.

روزه بر مومنان مقرر شد...

سوره مبارکه بقره آیه شریفه 183
یَأَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ کُتِبَ عَلَیْکُمْ الْصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى‏ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ‏
معنای آیه:
اى کسانى که ایمان آورده‏ اید! روزه بر شما مقرّر گردید، همانگونه که بر کسانى که پیش از شما بودند مقرّر شده بود، باشد که پرهیزگار شوید.
پیام آیه:
تقوى، به معناى خویشتن دارى از گناه است. بیشتر گناهان، از دو ریشه غضب و شهوت سرچشمه می‏گیرند. و روزه، جلوى تندى‏ هاى این دو غریزه را می‏گیرد و لذا سبب کاهش فساد و افزایش تقواست.

*به نظر مفسّران و دانشمندان علوم قرآنى، آیاتى که با خطاب «یا ایّها الّذین آمنوا» شروع شده‏اند، در مدینه نازل شده و جزء آیات مدنى می‏باشند. فرمان روزه نیز همچون دستور جهاد و پرداخت زکات در سال دوّم هجرى صادر گردیده است.
کسى که یک ماه مزه‏ گرسنگى و تشنگی را چشید، درد آشنا می شود ورنج گرسنگان را احساس ودرک می‏کند.