راه میانه...

سوره مبارکه نحل آیه شریفه 9
وَعَلَى اللَّهِ قَصْدُ السَّبِیلِ وَمِنْهَا جَآئِرٌ وَلَوْ شَآءَ لَهَدَیکُمْ أَجْمَعِینَ‏
معنای آیه:   
و بر خداست که راه میانه (و مستقیم را به مردم نشان دهد) و برخى از آن (راه‏ها) منحرف است و اگر خداوند بخواهد همه شما را (به اجبار) هدایت مى‏ کند.
پیام آیه:
از امورى که خداوند بر خود لازم دانسته، ارشاد وهدایت مردم است اما اجبار سودى ندارد و سنت و برنامه خداوند بر آزاد گذاشتن انسان‏ها است.
واژه «قصد» دراین آیه  به معناى اعتدال و میانه‏روى است و مراد از «قصد السّبیل» راه‏میانه، یعنى راه مستقیم است. چنانکه لقمان، فرزندش را چنین موعظه مى‏کند؛ در راه رفتن معتدل و میانه باش.
*در کنار نعمت‏هاى مادى (که در آیات قبل آمد)، به نعمت‏هاى معنوى که مهم‏ترین آنها هدایت است توجّه کنیم.
خداوند، تنها راه مستقیم را نشان مى‏دهد، راههاى انحرافى از سوى خود ماست.
خداوند نخواسته تا مردم به اجبار ایمان بیاورند ، پس انحرافِ گروهى از مردم نشانه‏ى غلبه‏ى آنان بر اراده‏ى خداوند و یا عجز پروردگار از هدایت آنان نیست و خداوند انسان را در انتخاب راه آزاد گذارده است.