تکلیف همه‏ انسان‏ها یکسان نیست...

سوره مبارکه  مؤمنون آیه شریفه 62
وَلَانُکَلِّفُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَهَا وَلَدَیْنَا کِتَبٌ یَنطِقُ بِالْحَقِّ وَهُمْ لَا یُظْلَمُونَ‏
معنای آیه:
و ما هیچ کس را جز به مقدار توانش تکلیف نمی‏کنیم، و نزد ما کتابى است که به حقّ سخن می‏گوید (و بر کار مردم گواه است) و به آنان هیچ ستم ‏نمی‏شود.
پیام آیه:
*در فقه قاعده ‏اى به نام قاعده‏ «نفى عُسر و حَرَج» وجود دارد، که مبناى آن همین آیه است. یعنى هرگاه تکلیفى موجب سختىِ غیر قابل تحمّل گردید، آن تکلیف ساقط می‏شود.
*گرچه سبقت و سرعت در کارهاى خیر ارزش دارد، ولى افراط ممنوع است.
*تکلیف همه‏ انسان‏ها یکسان نیست. هر کس به مقدار توانِ جسمى، فکرى و مالیش مکلّف است و خداوند تکلیف غنى را از فقیر نمی‏خواهد.

اولین تکلیف بر انسان...

سوره مبارکه اعراف آیه شریفه 19

وَ یََادَمُ اسْکُنْ أَنتَ وَ زَوْجُکَ الْجَنَّةَ فَکُلَا مِنْ حَیْثُ شِئْتُمَا وَ لَاتَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَکُونَا مِنَ الظَّلِمِینَ‏
معنای آیه:       
و اى آدم! تو و همسرت در آن باغ (بهشت گونه) ساکن شو و از (هرگونه و هرچه و) هرجا خواستید بخورید، ولى نزدیک این درخت نشوید که از ستمکاران (بر خویش) خواهید شد.
پیام آیه:       
امام رضا (ع) در مورد اینکه شجره‏اى که مورد نهى قرار گرفت آیا گندم است یا انگور و یا چیز دیگرى، مى‏ فرماید: چون درختان بهشتى میوه‏ هاى متنوّعى مى ‏دهند، تمام اقوال را شامل مى‏ شود.
*خداوند اراده کرده بود که انسان به عنوان خلیفه ‏ او در روى زمین زندگى کند، و براى نشان دادن این شایستگى به دیگران، حقایقى را به انسان تعلیم داد، آنگاه دستور سجده بر او را داد و در بهشت قرارش داد و سپس اوّلین تکلیف را به او فرمان مى ‏دهد و موضوع تعهّد و مسئولیّت و اختیار شروع می‏شود و پس از آن مجازات تخلّف از تکلیف و ورود به زمین و تلاش براى تکامل صورت می‏گیرد .